صورت معاملات فصلی چیست؟

کل محتوا در یک نگاه

صورت معاملات فصلی چیست؟

صورت معاملات فصلی گزارشی است که درآن تمامی جزئیات اطلاعات خرید و فروش و قراردادها و همچنین اطلاعات صادرات و وادرات، بیمه ، حمل و نقل ، اجاره مربوط به یک فصلِ کسب و کار شما در آن ثبت و به سازمان امور مالیاتی ارسال می گردد.

صورت معاملات فصلی را باید در یک بازه زمانی یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل به صورت الکترونیکی از طریق سامانه صورت معاملات فصلی یا اصطلاحاً ماده 169 ارسال نمایید. شاید برای شما این سوال پیش آید که آیا تمامی رویدادهای مالی یک کسب و کار در صورت معاملات فصلی ارسال گردد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت خیر لازم نیست تمامی رویدادهای مالی کسب و کارتان را در صورت معاملات فصلی وارد نمایید.

مواردی که در صورت معاملات فصلی ارسال نمی شوند عبارت اند از:

خرید و فروش و سود و کارمزد اوراق بهادار
خرید و فروش سهام و سهم الشرکه
کمک های بلاعوض و هدایای و جوایز
مال اجاره املاک موضوع ماده 53 قانون مالیات مستقیم
سود و کارمزد و جریمه هاي بانکها، صندوق تعاون، صندوقهاي حمایت از توسعه بخش کشاورزي، مؤسسات
اعتباري غیربانکی مجاز و صندوق‌هاي قرض‌الحسنه
حق عضویت اعضاء مجامع حرفه‌اي، احزاب و انجمن‌ها و تشکل‌هاي غیردولتی داراي مجوز از مراجعذي‌صلاح
دریافت و پرداخت هایی که به موجب قانون توسط دستگاه های اجرائی به تشکل های قانونی، نهادهای عمومی غیردولتی،مجامع حرفه ای، انجمن ها، انجمن های صنفی، اتحادیه ها، احزاب، اشخاص حقیقی و حقوقی انجام می‌شود.
دریافت و پرداخت هایی که به موجب قانون توسط تشکل های قانونی،نهادهای عمومی غیردولتی، مجامع حرفه ای، انجمن ها، انجمن های صنفی، اتحادیه ها، احزاب به اشخاص حقیقی و حقوقی انجام می‌شود.
مبالغی که تحت عناوین جریمه یا خسارت، انواع عوارض و مالیات(به استثناء مالیات و عوارض قانون مالیاتبر ارزش افزوده) حق ثبت، حق تمبرو موارد مشابه، به دستگاه‌هاي اجرائی پرداخت می‌شود.
مال الاجاره های املاک موضوع ماده ۵۳ قانون مالیاتهای مستقیم.
بنگاه های املاک و دفاتر اسناد رسمی ملزم به ارسال فهرست ثمن معاملات نبوده و فقط بابت حق الزحمه دریافتی و هزینه‌های مرتبط مشمول تکالیف ماده ۱۶۹ مکرر می‌باشند.
حقوق و دستمزد پرداختی موضوع فصل سوم از باب سوم قانون مالیات‌هاي مستقیم؛ (اگر مبالغ پرداختی برای پرسنلی باشد که در فهرست حقوق بگیران قرار دارند، در اجرای ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیات های مستقیم الزامی به ارائه مبالغ پرداختی به ایشان نیست و موارد مذکور در زمره مالیات بر حقوق می باشد.).
وجوه پرداختی بابت حق نگه‌داري(شارژ) ساختمان محل فعالیت و آبونمان‌های پرداختی.
معاملات نقل و انتقال املاک موضوع ماده ۵۹ قانون مالیاتهای مستقیم برای متعاملین.

بر اساس ماده 169 قانون مالیات مستقیم تمامی فعالان اقتصادی در یک بازه زمانی 45 روزه پس از پایا هر فصل باید صورت معاملات فصلی خود را از طریق سامانه TTMS به اداره دارایی ارسال کنند.

از آنجا که اگر گزارش فصلی به درستی ارسال نگردد ممکن است جرایمی برای کسب و کار شما به همراه داشته باشد،لازم است به نکاتی در خصوص گزارش صورت معاملات فصلی بپردازیم.

چند نکته اساسی در رابطه با صورت معاملات فصلی

اگر فاکتوری برگشت شود به عنوان فاکتور مجزا در همان فصل که برگشت خورده باید ثبت گردد و گزینه برگشتی این فاکتور باید انتخاب گردد.
هنگام خرید از اشخاص حقوقی همواره گزینه مشمول ثبت نام نظام مالیاتی انتخاب می شود و می توان جمع کل فاکتورها را به صورت تجمعی (جمع فاکتورهای یک شخص) ارائه شود حتی اگر مبلغ آن کمتراز حد نصاب باشد.
در سال 1400حد نصاب معاملات کوچک با نصاب معاملات کوچف متوسط و بزرگ به شرح زیر به تصویب هئیت وزیران رسید.
– نصاب معاملات کوچک تا سقف مبلغ ۶۵۰ میلیون ریال.

– معاملات متوسط ( معاملات با مبلغ بیشتر از سقف معاملات کوچک ) تا سقف ۶ میلیارد و5 میلیون ریال

– ومعاملات بزرگ با مبلغ برآورد اولیه بیش از ۶ میلیارد و۵۰۰ میلیون ریال تعیین شد.

با توجه به این مصوبه اگر جمع مبلغ صورتحساب خرید بالای 32,500,000ریال بود، گزینه مشمول ثبت نام در نظام مالیاتی انتخاب می‌شود و جمع فاکتورهای خرید از شخص حقیقی در یک رکورد با تمام مشخصات فروشنده ارسال می‌شود و اگر کمتر از این مبلغ بود گزینه تجمیع ۵% انتخاب شود و می‌توان جمع خریدها از شخص حقیقی را با هم جمع کرد و به صورت مجموع ارائه نمود فقط منظور از مجموع در اینجا این نیست که خرید از اشخاص حقیقی مختلف باهم جمع شود و باید مجموع خرید از اشخاص حقیقی مختلف جداگانه ارائه شود و مشخصات فروشندگان را نیز ذکر نمود. به عبارتی اگر معاملات خرید تا میزان ۵% حد نصاب معاملات کوچک باشد مشمولین می توانند فهرست معاملات مذکور را به صورت مجموع ارسال نمایند. شما میتوانید با کلیک بر روی استفاده از حدنصاب در گزارشات فصلی با حد نصاب در این گزارش آشنا شوید.

گزارش تجمیعی صرفا برای خرید میسر هست نه برای فروش آن هم فقط برای دو گزینه، یکی مشمولین ماده ۸۱ قانون مالیات مستقیم(درآمد حاصل از کلیه فعالیت های کشاورزی،دامپروری،دامداری،پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور،صیادی و ماهیگیری،نوغان داری،احیای مراتع و جنگلها،باغات اشجار از هر قبیل و نخیلات از پرداخت مالیات معاف می باشند) و دیگری افرادی که ملزم به ثبت نام نیستند(برای آنها شماره اقتصادی و شناسه ملی و کد ملی فعال نمی باشد).
کد اتباع خارجی را می توان از سامانه ثبت شرکتها و ثبت نام در وبسایتgov.ir و انتظار به مدت 48 ساعت دریافت نمایید.
قراردادهای اجاره هم نیاز به ارسال گزارشات فصلی دارند اگر شرکت باشد برای موجر و مستاجر هر دو و اگر شخص باشد فقط مستاجر الزام به ارسال اطلاعات دارد.

نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که شما نمی توانید در صورت های مالی، فاکتورهای خرید و فروش، قراردادها و … کسب و کار خود از شماره اقتصادی دیگر استفاده نمایید. چنین اقداماتی کسب و کار شما را مشمول جرایم میکند.

همچنین شما میتوانید لیست معاملات فصلی که به نام شرکت شما از طرف دیگر شرکت ها نیز مطلع شوید تا در صورت بروز اشکال بررسی و پیگیری نمایید.

بررسی معاملات فصلی اعلام شده برای شما توسط شرکت های دیگر

این امکان وجود دارد که شرکت های دیگر به طور اشتباه نام شرکت شما را در گزارش خرید یا فروش خود ثبت کنند، یا شرکت شما فاکتور خرید یا فاکتور فروش شرکتی دیگر را در گزارش خرید و فروش فصلی ثبت نکرده است و دیر متوجه این موضوع شوید و مجبور به پرداخت جریمه گردید.

اخیرا سازمان امور مالیاتی گزارشی به نام “گزارش اطلاعات ارسال شده برای شما” در سایت https://e3.tax.gov.ir ارائه کرده است که با دریافت آن از سایت میتوانید به این موضوع پی برد که به نام شرکت شما،چه شرکت هایی خرید یا فروش ارسال نموده اند.

مزیت این گزارش در این است که شما میتوانید از جرایم این چنین جلوگیری نمایید و همچنین مودیانی که فاقد اعتبار بوده شناسایی کنید،با استفاده از این گزارش کنترلی بر گزارش خرید یا فروش کسب و کارتان داشته باشیدد و از فاکتورهای خرید یا فروشی که سهوا جا افتاده زودتر مطلع شوید.

اداره امور مالیاتی برای کاهش مغایرت های موجود بین شرکت هایی که مبادلات خرید و فروش فی ما بین دارند این گزارش را تعبیه نموده ،در این گزارش لیست تمام شرکت ها به همراه مبلغی که به نام شرکت شما ارسال شده ،موجود می باشد.همچنین زمانی که مغایرت های فیمابین شرکت ها کاهش یابد،از سوی سازمان امور مالیاتی نیز رسیدگی بهتری انجام خواهد شد.

هشدار!
هرگز این اشتباه را نکنید! این گزارش برای این نیست که شما براساس آن، گزارش خرید یا فروش خود را تهیه نمایید. شما بایستی بر اساس تمام اسناد و فاکتورهای خرید یا فروش خود، گزارش خرید یا فروش را تهیه نمایید و با استفاده از این گزارش به کنترل بیشتر آن بپردازید.